สวัสดีจ้า เพื่อนชาว thaibike.org วันนี้เรานำเสนอความรู้วิชาการ เพื่อเพื่อนนักปั่นที่เลือกจักรยานเพื่อออกกำลังกาย เพื่อการลดน้ำหนัก ด้วยการปั่นจักรยาน ด้วยการนำเสนอประโยชน์ของ ฮอร์โมนที่หลั่งออกมาขณะปั่นจักรยาน Irisin Hormone หลายคนคงจะไม่ค่อยคุ้นชื่อเจ้าฮอร์โมนตัวนี้มากเท่าไร ฮอร์โมนที่ว่านั้น ก็คือ ฮอร์โมน “อิริซิน (Irisin)”
ถูกค้นพบในปี 2012 โดย Professor Bruce M. Spiegelman อาจารย์แห่ง Harvard Medical School ประจำภาควิชา Cell biology and Medicine นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบ ฮอร์โมนที่หลั่งออกมาขณะออกกำลังกายแบบแอโรบิก นั้นก็รวมไปถึงการปั่นจักรยาน นั่นคือ ฮอร์โมน “Irisin”
ชื่อ Irisin ตั้งตามชื่อของ Iris เทพผู้ส่งสารของกรีก เพราะผลวิจัยแสดงให้เห็นว่ามันทำหน้าที่ส่งข้อความจากเซลล์กล้ามเนื้อไปยังเซลล์ไขมันที่อยู่ใต้ชั้นผิวหนัง เมื่อนักวิจัยทดลองฉีด Irisin เข้าไปในชั้นไขมันของหนูทดลอง ผลปรากฏว่าเซลล์ไขมันสีขาว (white fat – เป็นเซลล์ไขมันที่เก็บสะสมไขมัน) เปลี่ยนไปเป็นเซลล์ไขมันสีน้ำตาลอ่อนที่เผาผลาญพลังงานเหมือนกับเซลล์ไขมันสีน้ำตาล (brown fat – เป็นเซลล์ไขมันที่เผาผลาญให้ความร้อนและพลังงาน)
อิริซิน ที่ได้จากการปั่นจักรยาน เป็นฮอร์โมนประเภทเปปไทด์กรดอะมิโนที่มาเรียงกันเป็นสายยาว สร้างจากกล้ามเนื้อลายในขณะที่เราออกกำลังกายแบบแอโรบิก (Aerobic Exercise) แล้วถูกปล่อยเข้ามาในกระเเสเลือดเพื่อออกฤทธิ์ที่สำคัญ เมื่อเราออกไปปั่นจักรยาน ได้แก่
- กระตุ้นการเผาผลาญของร่างกาย โดยการเปลี่ยน เซลล์ไขมันสีขาว (White Adipose Tissue : WAT) ให้เปลี่ยนเป็น เซลล์ไขมันสีน้ำตาล (Brown Adipose Tissue : BAT) มากขึ้น ซึ่งเจ้าเซลล์ไขมันสีน้ำตาลนี้ เป็นเซลล์ไขมันที่มี Mitochondria มากกว่าสีขาว ทำให้เพิ่มกระบวนการเผาผลาญของเซลล์ไขมันได้มากขึ้น (Thermogenesis / Heat production) ส่งผลให้ลดไขมัน ลดความอ้วนได้
- ลดการสร้างและสะสมเซลล์ไขมันในร่างกาย (Reduced Fat storage)
- Brain-derived neurotropic Factor (BDNF) ซึ่งเป็นตัวที่ช่วยให้เซลล์ประสาททำงานดีขึ้น เพิ่มระบบความจำให้ดีขึ้นด้วย
- ชะลอการหดสั้นลงของสาย Telomere ทำให้เป็นอีกหนึ่งฮอร์โมนชะลอวัยที่สำคัญของร่างกาย ไม่แก่ ไม่ป่วย ไม่เป็นโรคง่าย
การที่เราปั่นจักรยาน แล้วความเข้มข้นของ Irisin จะเพิ่มขึ้นหลังการออกกำลังกาย ประโยชน์เหล่านี้เป็นของแถมที่ร่างกายได้จากการขยับออกมาปั่นจักรยานโดยไม่รู้ตัว ว่าเราได้ของแถมมา ทั้ง ที่ช่วยป้องกัน โรคทำให้สุขภาพดีขึ้น ดูอ่อนเยาว์ ความจำดีขึ้น
ขอบคุณข้อมูลวิชาการ หมอหล่อคอเล่า